همة پيشوايان الهي اعجازگرند؛ ولي معجزات امام حسين(ع) همگانيتر است.
امام حسين(ع) هر چه داشت در طبق اخلاص نهاد و همه را يكجا، در راه خدا داد.
خدا نيز به او پاداشي فراخور خداونديش عطا فرمود:
شفا در تربت او، استجابت دعا در تحت قبّة او و دواي هر دردي را در گروي يك نگاه او قرار داد.
يكي از وسايل مهم و مجرّب براي توسّل به حضرت سيّدالشّهداء(ع) زيارت عاشورا است.
زيارت عاشورا و مداومت بر آن بسيار سهل و آسان است، هر كسي در هر مكان و در هر زماني ميتواند با دلي پاك و نيّتي صادق به درگاه او روي آورد، اين زيارت را طبق دستور امام(ع) بخواند و مشكلش را حل شده بيابد.
چقدر فراوانند كساني كه اولاددار نميشدند، با زيارت عاشورا صاحب اولاد شدند؛ به بيماري سخت و كمرشكني چون سرطان مبتلا بودند، از بركت زيارت عاشورا بهبودي يافتند؛ سرپناهي نداشتند و در پرتوي زيارت عاشورا صاحب خانه و كاشانه شدند.
وه چقدر بسيارند كساني كه يك عمر از درد هجران سوختند، با زيارت عاشورا به كعبة مقصود و قبلة موعود رسيدند.
آثار معجزهآساي زيارت عاشورا
آثار معجزهآساي زيارت عاشورا در اين صفحات نميگنجد، ولي به حكمِ آب دريا را اگر نتوان كشيد، به قدر تشنگي بايد چشيد؛ به نمي از يمِ بيكران آن اشاره ميكنيم:
1. مرحوم آيت الله حاج شيخ عبدالكريم حائري از استادش مرحوم آيت الله سيّد محمّد فشاركي نقل ميكند كه به هنگام شيوع وبا در «سامرّاء» ايشان فرمودند:
من حكم كردم بر زنان و مردان از شيعيان سامرّاء كه زيارت عاشورا بخوانند و ثواب آن را هديه نمايند به روح مطهّر حضرت نرجس خاتون، والدة ماجدة حضرت حجّت(ع) و او را در نزد فرزندش شفيع قرار دهند، تا ايشان نيز در نزد خداوند شفاعت نمايند و من ضامن ميشوم كه هر كس اين عمل را انجام دهد، مبتلا به بيماري وبا نشود.
همة شيعيان به اين حكم عمل كردند و هيچ كس مبتلا به وبا نشد.
اين مطلب به قدري روشن بود كه سنّيها از روي شرمساري مردههاي خود را شبانه دفن ميكردند و به «حرم مطهّر عسكريّين(ع)» ميآمدند و ميگفتند:
ما به شما درود ميفرستيم آن گونه كه شيعيان ميفرستند.1
2. در عهد زعامت مرحوم آيت الله حاج سيّد محمّد حجّت كوهكمري قحطي و گراني سختي پديد آمد، آن مرحوم چهل نفر از طلّاب مهذّب و متديّن را دستور داد كه به «مسجد جمكران» مشرّف شوند و در پشتبام مسجد به صورت دستهجمعي زيارت عاشورا را با صد سلام و صد لعن و دعاي علقمه بخوانند، آنگاه به حضرت موسي بن جعفر(ع)، حضرت ابوالفضل(ع) و حضرت علي اصغر(ع) متوسّل شوند، رفع گراني و نزول باران را از خداوند بخواهند.
چهل تن از طلبة فاضل و متديّن به امر مرجعيّت اعلاي تشيّع به ميعادگاه عاشقان شرفياب شدند، زيارت عاشورا را طبق دستور آن مرجع آگاه انجام دادند، مسجد جمكران را به قصد «قم» ترك كردند. هنوز به دِه «جمكران» نرسيده بودند كه بارانِ رحمت سيلآسا فرو ريخت و طلّاب ناچار شدند كه لباسهاي خود را در آورند، كفشهاي خود را به دست بگيرند و از ميان سيلابها عبور كنند.2
3. داستان همسرِ صالحة استاد اشرف حدّاد را همه شنيدهايد كه به زيارت عاشورا مداومت داشت، در شب اوّل رحتلش سه بار امام حسين(ع) به ديدارش تشريففرما شدند و در بار سوم امر فرمودند كه عذاب را از اهل آن قبرستان بردارند.3
4. سيّد احمد رشتي هنگامي كه از قافله عقب ماند و از زندگي دست شست، توسّل فراوان نمود، سرانجام به محضر كعبة دلها تشرّف يافت، حجّت خدا بعد از فرمان نماز شب و جامعة كبيره فرمود:
«شما چرا عاشورا نميخوانيد؟ عاشورا، عاشورا، عاشورا.»4
5. مرحوم ميرزا ابراهيم محلّاتي، عموي محروم آيت الله حاج شيخ بهاءالدّين محلّاتي، در شب 24 صفر 1336 ه .ق. در «شيراز» رحلت كرد. در همان شب مرحوم شيخ مشكور در «نجف اشرف» حضرت عزرائيل(ع) را در رؤيا ديد و از او پرسيد: از كجا تشريف ميآوريد؟ فرمود: از شيراز، از قبض روح ميرزا ابراهيم محلّاتي ميآيم.
از وضع آن مرحوم در عالم برزخ پرسيد؛ فرمودند: «در بهترين حالت است، خداوند هزار فرشتة موكّل فرموده كه از او اطاعت كنند.»
پرسيد: از كجا ايشان به اين مقام رسيده؟ فرمود: «او سي سال تمام بر زيارت عاشورا مداومت داشت.»
شيخ مشكور خوابش را براي ميرزا محمّدتقي شيرازي نقل كرد، او به شدّت گريه نمود، گفته شد: خواب است. فرمود: بلي، وليكن خوابِ شيخ مشكور است.
فرداي آن روز تلگرافي از شيراز رسيد و صادقه بودن رؤياي شيخ مشكور بر همگان ثابت شد.5
6. مرحوم شيخ صدرا بادكوبهاي كه بر زيارت عاشورا مداومت داشت، در 11 شعبان 1392 ه .ق. درگذشت، پس از 23 سال هنگامي كه قبر شريفش در موقع تخريب «وادي السّلام» توسط رژيم عفلقي شكافته شد، پيكر پاكشتر و تازه پديدار گرديد.6
7. مرحوم حاج شيخ حسن فريد كه داستان «سامرّاء» را از مرحوم حائري شنيده بود، به گرفتاري سختي مبتلا ميشود، از روز اوّل محرّم به زيارت عاشورا شروع ميكند، روز هشتم از بركت آن زيارت به صورت خارق العادّهاي مشكلش حل ميشود.7
8. بانويي كه تا بيست سال بعد از ازدواج اولاددار نميشد، با مداومت بر زيارت عاشورا ـ به مدّت چهل روز ـ صاحب فرزند شد.8
9. مرحوم آقا نجفي اصفهاني مينويسد:
دو چلّه زيارت عاشورا جهت مطالب مشروع خواندم و نتيجه گرفتم.9
10. مرحوم حاج شيخ عبدالنّبي عراقي كه كتاب ارزشمندي در كيفيّت مداومت بر زيارت عاشورا نوشته، انگيزة نگارش اين كتاب را برآورده شدن حاجتي به بركت زيارت عاشورا معرفي ميكند كه به نظر ايشان محال عادي بوده است.
در شيوهاي كه ايشان بيان فرموده، سه روز روزه گرفته ميشود، روز سوم غسل زيارت كرده، به صحرا رفته به خواندن زيارت عاشورا پرداخته ميشود.10
كيفيّت ختم زيارت عاشورا
امّا بهترين كيفيّت زيارت عاشورا بر اساس روايتي كه شيخ طوسي در «مصباح» و ابن قولويه در «كامل الزّيارات» از امامصادق(ع) نقل كردهاند، به قرار زير است:
1. غسل زيارت كردن در اوّل روز؛
2. رفتن به صحرا يا محلّي مرتفع؛
3. اشاره كردن به سوي «كربلا»؛
4. لعن فراوان بر قاتلان امام حسين(ع) نمودن؛
5. تكبير گفتن؛
6. زيارت امين الله يا زيات ششم اميرالمؤمنين(ع) خواندن؛
7. دو ركعت نماز زيارت به جاي آوردن؛11
8. زيارت عاشورا را با صد لعن و صد سلام خواندن؛
9. دو ركعت نماز زيارت به جاي آوردن؛
10. دعاي علقمه خواندن.
امام صادق(ع) تضمين كرده كه هر كس اين زيارت را به اين كيفيّت بخواند، زيارتش قبول، سعياش مشكور، دعايش مستجاب، حاجتش روا و سلامش به محضر سيّدالشّهداء(ع) واصل گردد.
آنگاه پس از آنكه پاداش زيارت عاشورا را هزار هزار حج، هزار هزار عمره و هزار هزار جهاد در محضر رسول خدا(ص) بيان ميكنند، ميفرمايند:
«اگر بتواني در همة عمر همه روزه اين زيارت را بخواني، انجام بده، كه همة اين پاداشها از آنِ تو خواهد بود.»
و در پايان ميفرمايند: «هرگاه تو را حاجتي پيش آيد، اين زيارت را با اين دعا بخوان و به اين وسيله به سوي خدا توجّه كن، كه البتّه حاجتت برآورده ميشود و بيگمان خداوند خلف وعده نميكند.»12
با توجّه به نكات ياد شده بر همة ما لازم است كه مشكلات خود را با توسّل به ائمّة اطهار(ع) و به خصوص از رهگذرِ مداومت بر زيارت عاشورا حل كنيم و از فيوضات بيكران اين زيارت غفلت نكنيم.
راه آسان
صحيحترين، معتبرترين، كاملترين و جامعترين كيفيّت ختم زيارت عاشورا همان است كه از «مصباح المتهجّد» شيخ طوسي نقل كرديم؛ امّا براي كساني كه ميخواهند همه روزه توفيق ختم زيارت عاشورا پيدا كنند؛ ولي زمان آنها براي چنين كاري كفاف نميدهد، راه آساني هست كه صاحب كتاب «الصّدف المشحون» با سلسلة اسنادش از امام هادي(ع) روايت كرده است، بر اساس اين نقل ميتوان جملة لعن را يكبار خوانده، فقط جملة «اللّهمّ العنهم جميعاً» را صد بار گفت.
همچنين جملة سلام را يك بار خوانده، فقط جملة «السّلام علي الحسين و علي عليّ بن الحسين و علي اولاد الحسين و علي اصحاب الحسين» را صد بار گفت.13
آيت الله شبستري نيز اين متن را از شيخ طوسي نقل كرده و شرح داده كه صاحب «الذّريعه» نيز به آن اشاره نموده است.14
آداب ختم
همة ختومات از جمله ختم زيارت عاشورا آدابي دارند كه رعايت آنها شايسته است:
1. با وضو باشد؛
2. رو به قبله باشد؛
3. با توجّه كامل انجام پذيرد؛
4. به قصد قربت باشد؛
5. به دور از هر گونه ريا و تظاهر انجام پذيرد؛
6. در صورت امكان در اماكن مقدّسه و مشاهد مشرّفه انجام شود؛
7. در صورت امكان در ساعت معيّن انجام شود؛
8. در صورت امكان در مكان معيّن انجام پذيرد؛
9. بدون تكلّم در وسط باشد؛
10. با تن پاك، جامة نظيف، به دور از لقمة شبههناك باشد.
در مورد ختم زيارت عاشورا علاوه بر آداب ياد شده، رعايت چند نكتة ديگر مناسب است:
1. غسل زيارت كرده باشد؛
2. رو به سوي كربلا باشد؛
3. در صحرا، پشت بام، جاي مرتفع، زير آسمان باشد؛
4. متن زيارت را با صد لعن، صد سلام و سجده انجام دهد؛
5. قبلاً زيارت امين الله يا زيارت ششم اميرمؤمنان(ع) را بخواند؛
6. دو ركعت نماز زيارت به جا آورد؛
7. دعاي علقمه را بخواند؛
8. بر قاتلان امام حسين(ع) لعنت فراوان كند؛
9. آن را به نيّت تعجيل در امر فرج انجام دهد؛
10. براي تعجيل در امر فرج دعا كند و حدّاقل بگويد:
«اللّهمّ ربّ الحسين، اشف صدر الحسين، و اطلب بثاره، اللّهمّ انتقم ممّن قتله و اعان عليه»15
پينوشتها:
1. اين داستان به خطّ مرحوم آيت الله حاج شيخ مرتضي حائري در نزد نگارنده موجود است.
2. اين داستان را به نقل از شاهدان عيني در كتاب «كريمة اهل بيت»، ص 481 آورديم.
3. اين واقعه را صاحب «شفاء الصّدور» در ج 1، ص 126 با سند معتبر نقل كرده است.
4. اين تشرّف و اين فرمان را مرحوم نوري در نجم الثّاقب، ص 342 بدون واسطه از سيّد احمد رشتي نقل كرده است.
5. شرح حال آن فقيد سعيد در كتاب «مردي بزرگ از خطّة فارس» به تفصيل آمده و اين داستان در منابع فراوان، از جمله «داستانهاي شگفت»، ص 344 آمده است.
6. مشروح اين داستان را در كتاب «اجساد جاويدان»، ص 355 آورديم.
7. داستانهاي شگفت، ص 458.
8. زيارت عاشورا و آثار شگفت، ص 32.
9. سياحت شرق، ص 380.
10. نگارنده گويد: شيخ طوسي سه روز روزه را در زيارت وارث نقل فرموده است. [مصباح المتهجّد، ص 717].
11. شيخ طوسي، مصباح المتهجّد، ص 781.
12. شيرواني، الصّدف المشحون، ص 199.
13. شبستري، اللّؤلؤ النضيد، ص 140.
14. آقا بزرگ طهراني، الذّريعه، ج 15، ص 29.
15. كفعمي، البلد الأمين، ص 280
منبع : موعود